มาทำความรู้จักกับโรคไบโพลาร์ (Bipolar disorder) หรือ โรคอารมณ์สองขั้วกันเถอะ
logo ข่าวอัพเดท

มาทำความรู้จักกับโรคไบโพลาร์ (Bipolar disorder) หรือ โรคอารมณ์สองขั้วกันเถอะ

72,374 ครั้ง
|
11 มี.ค. 2559

โรคไบโพลาร์ (Bipolar disorder) หรือ โรคอารมณ์สองขั้ว


        เป็นโรคที่มีอาการผิดปกติที่สำคัญทางอารมณ์ 2 แบบ คือ ภาวะแมเนีย (ช่วงรื่นเริง) และภาวะ ซึมเศร้า จึงเคยถูกเรียกว่า Manic- depressive disorder
 

ความเจ็บป่วยทางอารมณ์ทั้ง 2 แบบนั้นรุนแรง ไม่ใช่อารมณ์ปกติ แต่เป็นการเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมจนรบกวนการทำงานของจิตใจและความสามารถด้านต่าง ๆ และมีการเปลี่ยนแปลงทางชีวภาพของสมอง ภาวะโรคจะครอบงำบุคคลนั้น จนทำให้สูญเสียความเป็นคนเดิมไป

 



 

ผู้ป่วยโรคไบโพล่าร์จะมีภาวะซึมเศร้าเกิดขึ้นบ่อยกว่าภาวะแมเนียเกือบ 3 เท่า อาการที่พบบ่อย ในภาวะอารมณ์ 2 แบบ มีดังนี้

 

ภาวะซึมเศร้า
 
1 ขาดความร่าเริงไม่สนุกสนานเหมือนเก่า
2 เบื่อหน่ายอยู่ตลอดเวลา
3 อารมณ์เศร้า หรือร้องไห้ง่ายโดยไม่มีเหตุผล
4 ความอยากอาหารและการนอนลดลง หมดเรี่ยวแรงในการทำงาน อ่อนเพลียตลอดเวลา
5 หงุดหงิด โกรธง่ายกว่าปกติ
6 มองโลกในแง่ร้ายไปหมด
7 ขาดสมาธิ ความจำลดลง
8 หมกหมุ่น คิดวนเวียนเรื่องเดิม ไม่สามารถตัดสินใจได้
9 ไม่อยากสังสรรค์ หรือออกสังคม
10 มีอาการปวดที่ไม่ทราบสาเหตุ
11 มองตนเองว่าไร้ค่า หรือเป็นภาระ ไม่รู้จะมีชีวิตต่อไปทำไม
12 มีความคิดทำร้ายตนเอง หรืออยากฆ่าตัวตายบ่อยๆ
 
ภาวะแมเนีย (รื่นเริงผิดปกติ)
 
1 มีพลังมากขึ้น ครึกครื้นผิดปกติ
2 มีการแสดงออกและการคิดอ่านมากกว่าปกติ
3 มีความเข้มของอารมณ์มากขึ้น ทั้งอารมณ์แบบ สนุกสนาน ร่าเริง และก้าวร้าว โดยเฉพาะเมื่อถูกขัดใจ
4 ความเชื่อมั่นตนเองมากขึ้น เชื่อว่าตนเองเก่งสามารถควบคุมทุกสิ่ง ทุกอย่างได้ และชอบวิจารณ์ผู้อื่นมากขึ้น เอาแต่ใจ
5 มีอาการหลงผิดถึงความยิ่งใหญ่ หรือความเก่งของตนเอง
6 ความต้องการในการนอนลดลง แต่ไม่อ่อนเพลีย
7 ความคิดว่องไวเหมือนรถด่วน แสดงออกด้วยการพูดเร็วและมีเนื้อหามาก เสียงดัง
8 ขาดความจดจ่อต่อเรื่องใดเรื่องหนึ่งได้นานๆ
9 ขยันทำกิจกรรมต่างๆ อย่างขาดความยั้งคิดหรือ มีพฤติกรรมเสี่ยงมากขึ้นหรือแสดงออกแบบเกินตัว
10 มีความต้องการทางเพศสูงขึ้น

 

ภาวะซึมเศร้าในโรคไบโพลาร์และโรคอารมณ์เศร้า


ภาวะซึมเศร้าเกิดขึ้นได้ทั้งใน โรคไบโพล่าร์ และโรคอารมณ์เศร้า (Major depressive disorder หรือ Unipolar depression) แต่ในโรคไบโพล่าร์จะรุนแรงกว่า มีการสูญเสียความสามารถในการทำงาน สังคม และครอบครัว



ภาวะซึมเศร้าในโรคไบโพลาร์ (Bipolar depression)
มักมีลักษณะอาการต่อไปนี้เด่น ทำให้แตกต่างจากที่เกิดในโรคอารมณ์เศร้า คือ

  1. มักเกิดอาการครั้งแรกในช่วงวัยรุ่นหรือวัยเรียน และมีประวัติเป็นๆ หายๆ หลายครั้ง
  2. มีการเคลื่อนไหว และความคิดอ่านช้าลง
  3. นอนมาก และรับประทานอาหารมากขึ้น
  4. ขาดกำลังใจ มองว่าตนเองไร้ค่าหรือไม่มีประโยชน์
  5. มักมองโลกที่เคยสดใสกลายเป็นมืดมน ขาดความเพลิดเพลิน และไม่ร่าเริง
  6. มีอาการวิตกกังวลรุนแรงร่วมด้วย
  7. มีอาการหลงผิดเกิดขึ้นร่วมกับอาการทางอารมณ์
  8. มีปัญหาเกี่ยวกับความสัมพันธ์กับบุคคลอื่น มองว่าบุคคลอื่นไม่สนใจหรือไม่เป็นมิตร
  9. มีประวัติการติดสารเสพติด หรือพฤติกรรมที่ผิดกฎหมาย
  10. มีประวัติโรคไบโพล่าร์หรือโรคอารมณ์เศร้าในครอบครัว



        การรักษาควรประกอบด้วยการใช้ยา ควบคู่กับการดูแลด้านจิตใจ การปรับพฤติกรรม ตลอดจนการให้ความรู้เกี่ยวกับโรค และวิธีการรักษาให้กับผู้ป่วยและญาติได้เข้าใจ ยังไม่มียารักษาอาการซึมเศร้าตัวใดได้รับการรับรองในการรักษาจากภาวะซึมเศร้าในโรคไบโพล่าร์ ถ้าจำเป็นต้องใช้ยารักษาอาการซึมเศร้า ควรลดขนาดยาลงเมื่อผู้ป่วยหายจากอาการแล้วและหยุดในที่สุด ควรระมัดระวังการเหวี่ยงกลับไปเป็นแมเนีย (รื่นเริงผิดปกติ) อย่างรวดเร็ว หรือเกิดrapid cycling
 

 

ข้อมูลจาก โรงพยาบาลมนารมย์