ความเจ็บป่วยที่เกิดขึ้นกับคนเรา มีสาเหตุสำคัญอย่างหนึ่งมาจากการที่ร่างกายและจิตใจเสียสมดุล มีปัจจัยจากสภาพแวดล้อม มลพิษ สารเคมี ฝุ่นละอองและเชื้อโรค รวมถึงการดำเนินชีวิตประจำวันที่มีความเร่งรีบ แข่งขัน ทำให้เกิดผลต่อจิตใจ เช่น ความเครียด ความวิตกกังวล นอนไม่หลับ หรือซึมเศร้า
ซึ่งในปัจจุบัน คนส่วนใหญ่ใช้เวลาในแต่ละวันไปกับการเรียน การทำงาน หรือการทำกิจกรรมต่างๆ จนลืมการพักผ่อนที่เพียงพอ และมักไม่คำนึงถึงความสำคัญของการนอนหลับ
การนอนหลับคือการพักผ่อนที่ดีต่อสุขภาพ สามารถส่งผลให้จิตมีความสุขและสุขภาพดีได้ แต่จะนอนอย่างไรให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด นอนหลับได้อย่างราบรื่นตลอดทั้งคืนโดยไม่สะดุ้งตื่น ซึ่งหลายคนเป็นโรคนอนไม่หลับที่มีผลกระทบจากการนอนกรน ถึงแม้ว่าจะนอนหลับอย่างเพียงพอ แต่ก็เป็นการนอนที่ไม่มีประสิทธิภาพ
นายแพทย์สุรชัย เกื้อศิริกุล จิตแพทย์ โรงพยาบาลมนารมย์ เผยว่าการนอนเป็น 1 ในห้าปัจจัยของการมีสุขภาพที่ดี ประกอบด้วย การออกกำลังกาย อาหาร ครอบครัวและเพื่อน การจัดการความเครียด และการนอนหลับ
ซึ่งจำนวนชั่วโมงการนอนในแต่ละคน แต่ละอายุจะไม่เท่ากัน ตัวเลข 7 หรือ 8 ชั่วโมง เป็นเพียงค่าเฉลี่ยของคนวัยผู้ใหญ่ มีคนจำนวนหนึ่งที่ต้องนอนมากกว่านี้ และก็มีคนบางคนที่นอนได้น้อยกว่านี้ แค่ 4-5 ชั่วโมง การนอนหลับที่เพียงพอนั้นวัดได้จากความรู้สึกว่าเราตื่นขึ้นมาด้วยความสดชื่น รู้สึกว่านอนอิ่ม ไม่มีปัญหาของความง่วง อ่อนเพลียช่วงกลางวัน
ข้อมูลจากนักวิจัยด้านศาสตร์การนอนหลับ ก็ได้แนะนำเคล็ดลับการนอนหลับอย่างมีสุขและสุขภาพดีไว้ 10 ประการด้วยกัน ดังนี้
ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการนอน โดยกำหนดเวลานอนและตื่นนอนไว้และต้องปฎิบัติให้ได้ตามนั้น สิ่งที่ได้จากเคล็ดลับข้อนี้ก็คือ ทำให้การนอนหลับมีคุณภาพหรือนอนหลับได้ 7-9 ชั่วโมง
หากเป็นคนที่เคยชินกับการนอนพักช่วงกลางวัน ก็ไม่ควรนอนเกินครั้งละ 45 นาที เพราะอาจส่งผลให้นอนไม่หลับในช่วงกลางคืน เมื่อนอนไม่หลับบ่อยๆ ก็อาจกลายเป็นโรคนอนไม่หลับที่มีปัญหาต่อสุขภาพได้
หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงที่จะทำให้นอนไม่กลับ โดยหลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์หรือสูบบุหรี่ หากดื่มก็ควรดื่มหรือสูบบุหรี่ ก่อนเข้านอนอย่างน้อย 4 ชั่วโมง
หลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน เช่น ชา กาแฟ หากต้องการดื่ม ก็ควรดื่มก่อนนอนอย่างน้อย 6 ชั่วโมง
หลีกเลี่ยงการทานอาหารรสจัดหรือขนมหวานก่อนนอน หากทานควรทานก่อนนอนอย่างน้อย 4 ชั่วโมง ส่วนอาหารว่างอย่าง เช่น การดื่มนมอุ่นๆ ก่อนนอนสามาถทำได้
การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะการออกกำลังกายในช่วงเย็น จะทำให้นอนหลับสนิทและเป็นการนอนหลับที่มีประสิทธิภาพ เป็นประโยชน์ต่อสุขภาพ
ปรับสภาพแวดล้อมห้องนอนให้อากาศถ่ายเทได้สะดวก และตั้งอุณหภูมิภายในห้องนอนให้เหมาะสม
ปิดเสียงรบกวน งดการใช้เครื่องมือสื่อสารทั้งหมด รวมถึงลดแสงสว่างให้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้
ควรใช้ห้องนอน หรือเตียงนอน เพื่อการพักผ่อนเท่านั้น หลีกเลี่ยงการนำงานมาทำบนเตียง หรือมีทีวีติดตั้งไว้ในห้องนอน
หากมีอาการนอนกรนที่รุนแรง จนทำให้สะดุ้งตื่น หรือมีภาวะหยุดหายในขณะหลับ ควรใช้ เครื่องช่วยนอนกรน CPAP ในการรักษา (ท่านต้องปรึกษาแพทย์ก่อนใช้)
ฉะนั้นการนอนหลับถือเป็นการพักผ่อนที่ดี ที่มีผลทั้งต่อสุขภาพร่างกายและสุขภาพจิต หากทำตามเคล็ดลับข้างตนได้ เชื่อว่าจะทำให้การนอนหลับมีความสุขสุขได้ด้วยเช่นกัน เคล็ดลับส่วนหนึ่งมาจากพฤติกรรมการนอนและระเบียบวินัยในการใช้ชีวิต
แม้อาการนอนไม่หลับจะเกิดขึ้นได้กับทุกคน แต่ก็สามารถรับมือหรือป้องกันไม่ให้มีอาการที่รุนแรงได้ หากพบปัญหาสุขภาพหรือมีปัจจัยทำให้นอนไม่หลับ ควรพบแพทย์เพื่อขอคำแนะนำและวินิจฉัยอาการเพื่อทำการรักษาอย่างถูกต้องเหมาะสมต่อไป
อ้างอิง
https://www.manarom.com/blog/Health_benefits_of_sleep.html
https://www.nksleepcenter.com/tricks-to-healthy-sleep/