การใช้จ่ายเงินของเราไม่ได้เกิดจากความจำเป็นเพียงอย่างเดียว แต่ยังมีปัจจัยทางจิตวิทยาและสภาพแวดล้อมอีกมากมายที่ส่งผลต่อการตัดสินใจทางการเงินของเรา บทความนี้จะพาคุณไปทำความเข้าใจว่าทำไมเราถึงมักจะซื้อของที่ไม่จำเป็น และจิตวิทยาการเงินจะช่วยให้เราออมเงินได้ดีขึ้นอย่างไร
ทำไมเราถึงซื้อของที่ไม่จำเป็น ?
1. ความสุขทันที
สมองของเรารักความสุขแบบทันที การซื้อของหรือใช้จ่ายเงินสามารถกระตุ้นการหลั่งสารโดปามีนในสมอง ทำให้เรารู้สึกดีและมีความสุขในทันที ไม่ว่าจะเป็นการซื้อของที่อยากได้หรือการกินอาหารโปรด แม้ว่าความสุขนั้นจะเป็นเพียงชั่วคราว
2. การตอบสนองทางอารมณ์
หลายครั้งที่เราใช้การช็อปปิ้งเป็นทางออกเพื่อจัดการกับอารมณ์ต่างๆ เช่น ความเครียด ความเบื่อ หรือความเหงา การซื้อของกลายเป็นยาชั่วคราวที่ช่วยบรรเทาอารมณ์เหล่านั้น แม้จะไม่ใช่การแก้ปัญหาที่แท้จริง
3. สถานะทางสังคม
การซื้อสินค้าแบรนด์เนม รถยนต์หรู หรือการท่องเที่ยวราคาแพง มักเป็นการแสดงออกถึงสถานะทางสังคม เราอาจรู้สึกว่าการมีสิ่งของราคาแพงทำให้เราได้รับการยอมรับจากสังคมมากขึ้น
4. อิทธิพลของการตลาดและสังคม
- การโฆษณาและการตลาดใช้กลยุทธ์ต่างๆ เพื่อดึงดูดความสนใจและกระตุ้นความต้องการของเรา
- การเห็นเพื่อนหรือคนรอบข้างใช้สินค้าหรือบริการต่างๆ อาจทำให้เรารู้สึกอยากทำตาม
- พฤติกรรมที่เคยชิน เช่น การซื้อกาแฟทุกเช้า อาจกลายเป็นนิสัยที่เราไม่ทันคิดถึงผลกระทบทางการเงิน
จิตวิทยาการเงินช่วยให้ออมเงินได้ดีขึ้นจริงหรือ ?
การเข้าใจจิตวิทยาการเงินสามารถช่วยให้เราจัดการการเงินได้ดีขึ้นและสร้างนิสัยการออมที่มีประสิทธิภาพ ด้วยวิธีการต่อไปนี้:
1. ตระหนักรู้พฤติกรรมการใช้จ่าย
เมื่อเราเข้าใจว่าตัวเองใช้จ่ายเพราะอะไร เราจะสามารถควบคุมและหาวิธีจัดการกับแรงกระตุ้นเหล่านั้นได้ดีขึ้น เช่น หากรู้ว่าเราช็อปปิ้งเมื่อเครียด เราอาจหากิจกรรมอื่นที่ช่วยคลายเครียดแทน
2. ตั้งเป้าหมายทางการเงินที่ชัดเจน
การมีเป้าหมายที่ชัดเจน เช่น ออมเงินเพื่อซื้อบ้าน หรือเพื่อการเกษียณ จะช่วยสร้างแรงจูงใจในการออมและทำให้เราคิดก่อนใช้จ่ายมากขึ้น
3. เข้าใจเรื่องความพึงพอใจระยะยาว
การเรียนรู้ที่จะรอคอยและเลือกความสุขระยะยาวแทนความพึงพอใจทันที จะช่วยให้เราตัดสินใจทางการเงินได้ดีขึ้น เช่น การเลื่อนการซื้อของที่ไม่จำเป็นเพื่อเก็บเงินไว้ใช้ในอนาคต
4. ใช้การเสริมแรงเชิงบวก
การให้รางวัลตัวเองเมื่อทำตามเป้าหมายการออมได้สำเร็จ จะช่วยสร้างแรงจูงใจและทำให้การออมเงินเป็นประสบการณ์ที่น่าพึงพอใจมากขึ้น
5. เปลี่ยนมุมมองเกี่ยวกับเงิน
การมองเงินเป็นเครื่องมือที่จะช่วยสร้างความมั่นคงในชีวิต แทนที่จะมองว่าเป็นสิ่งที่ต้องใช้ให้หมด จะช่วยให้เรามีวินัยในการออมมากขึ้น
การเข้าใจจิตวิทยาการเงินไม่เพียงแต่ช่วยให้เราเข้าใจพฤติกรรมการใช้จ่ายของตัวเอง แต่ยังช่วยให้เราพัฒนานิสัยการออมที่ดีและมีประสิทธิภาพ การเปลี่ยนแปลงเริ่มต้นจากการทำความเข้าใจตัวเองและค่อยๆ สร้างนิสัยทางการเงินที่ดีขึ้นทีละเล็กทีละน้อย
พบกับ "โคชหนุ่ม" และ "กาย สวิตต์" ได้ใน "เงินทองของจริง" ทุกวันจันทร์-ศุกร์ เวลา 9.05-9.15 น. ทางช่อง 7HD กด 35 และช่องทางออนไลน์ TERO Digital
รับชมผ่าน YouTube ได้ที่