ดัชนีราคาผู้บริโภค คืออะไร สำคัญมากน้อยแค่ไหน | เงินทองของจริง

23,619 ครั้ง

08 ม.ค. 2567

แชร์ข่าวไปที่

เวลาดูข่าวเศรษฐกิจ หรือเวลาเราดูเรื่องของเศรษฐกิจไทย คำว่า “ดัชนีราคาผู้บริโภค” มักจะถูกหยิบยกมาพูดถึงบ่อยครั้ง วันนี้เรามาทำความรู้จักกันมากขึ้นกัน

ดัชนีราคาผู้บริโภคพื้นฐาน (Core CPI) คือ ดัชนีราคาผู้บริโภคทั่วไปที่หักสินค้าในกลุ่มอาหารสดและพลังงานออก เนื่องจากเป็นหมวดสินค้าที่มีความเคลื่อนไหวขึ้นลงตามฤดูกาล และอยู่นอกเหนือการควบคุมของนโยบายการเงิน เหลือแต่รายการสินค้า ที่ราคาเคลื่อนไหวตามกลไกตลาด เพื่อวัดเงินเฟ้อพื้นฐานของระบบเศรษฐกิจ

ดัชนีราคาผู้บริโภค (CPI) โดยทั่วไปจะวัดการเปลี่ยนแปลงของราคาสินค้าและบริการที่ผู้บริโภคจับจ่ายใช้สอยเป็นประจำ โดยแบ่งออกเป็นหมวดต่างๆ เช่น อาหาร ที่อยู่อาศัย เครื่องนุ่งห่ม ยานพาหนะ เฟอร์นิเจอร์ เครื่องใช้ไฟฟ้า สุขภาพ การศึกษา และการท่องเที่ยว เป็นต้น

ดังนั้น ดัชนีราคาผู้บริโภคพื้นฐานจึงมักถูกนำมาใช้เป็นตัวชี้วัดเงินเฟ้อที่แท้จริงของระบบเศรษฐกิจ เนื่องจากสะท้อนถึงการเปลี่ยนแปลงของราคาสินค้าและบริการที่ผู้บริโภคมีความจำเป็นต้องซื้อ โดยปราศจากปัจจัยที่ผันผวนตามฤดูกาลและอยู่นอกเหนือการควบคุมของนโยบายการเงิน

ดัชนีราคาผู้บริโภคพื้นฐานมีความสำคัญต่อภาคครัวเรือนเป็นอย่างมาก เนื่องจากสะท้อนถึงการเปลี่ยนแปลงของราคาสินค้าและบริการที่ผู้บริโภคมีความจำเป็นต้องซื้อ โดยปราศจากปัจจัยที่ผันผวนตามฤดูกาลและอยู่นอกเหนือการควบคุมของนโยบาย

การเงิน

สำหรับภาคครัวเรือนแล้ว เงินเฟ้อหมายถึงการลดลงของอำนาจซื้อ เนื่องจากสินค้าและบริการที่มีราคาสูงขึ้น ส่งผลให้ภาคครัวเรือนต้องใช้จ่ายเงินมากขึ้นในการซื้อสินค้าและบริการที่จำเป็นต่อการดำรงชีพ ซึ่งอาจทำให้ภาคครัวเรือนประสบปัญหาด้านการเงิน เช่น หนี้สินเพิ่มขึ้น รายได้ไม่เพียงพอต่อการใช้จ่าย และคุณภาพชีวิตลดลง

ตัวอย่างผลกระทบของดัชนีราคาผู้บริโภคพื้นฐานต่อภาคครัวเรือน

หากดัชนีราคาผู้บริโภคพื้นฐานเพิ่มขึ้น แสดงว่าราคาสินค้าและบริการที่จำเป็นต่อการดำรงชีพมีแนวโน้มที่จะสูงขึ้น ส่งผลให้ภาคครัวเรือนต้องใช้จ่ายเงินมากขึ้นในการซื้อสินค้าและบริการที่จำเป็น ซึ่งอาจทำให้ภาคครัวเรือนประสบปัญหาด้านการเงิน เช่น

- หนี้สินเพิ่มขึ้น เนื่องจากต้องกู้ยืมเงินมาใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน

- รายได้ไม่เพียงพอต่อการใช้จ่าย เนื่องจากเงินเฟ้อทำให้รายได้ไม่เพียงพอต่อการซื้อสินค้าและบริการที่จำเป็น

- คุณภาพชีวิตลดลง เนื่องจากต้องลดค่าใช้จ่ายในหมวดอื่น ๆ ที่ไม่จำเป็น

วิธีแก้ไขปัญหาดัชนีราคาผู้บริโภคสูงนั้น สามารถทำได้ทั้งในระดับมหภาคและระดับจุลภาค โดยในระดับมหภาคนั้น แนวทางในการแก้ไขปัญหาดัชนีราคาผู้บริโภคสูง ได้แก่

- นโยบายการเงิน โดยธนาคารกลางสามารถปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบาย เพื่อลดปริมาณเงินหมุนเวียนในระบบเศรษฐกิจ ซึ่งจะส่งผลให้ความต้องการสินค้าและบริการลดลง และราคาสินค้าและบริการจึงลดลงตามไปด้วย

- นโยบายการคลัง โดยรัฐบาลสามารถลดรายจ่ายและเพิ่มรายได้ เพื่อลดปริมาณเงินหมุนเวียนในระบบเศรษฐกิจ ซึ่งจะส่งผลให้ความต้องการสินค้าและบริการลดลง และราคาสินค้าและบริการจึงลดลงตามไปด้วย

- มาตรการควบคุมราคา โดยรัฐบาลสามารถกำหนดราคาสินค้าและบริการสูงสุด เพื่อไม่ให้ราคาสินค้าและบริการสูงขึ้นอย่างรุนแรง

ส่วนในระดับจุลภาคนั้น แนวทางในการแก้ไขปัญหาดัชนีราคาผู้บริโภคสูง ได้แก่

- การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภค โดยผู้บริโภคสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภค เช่น เลือกซื้อสินค้าและบริการที่จำเป็นต่อการดำรงชีพ ลดการซื้อสินค้าและบริการฟุ่มเฟือย และวางแผนการใช้จ่ายอย่างรอบคอบ

- การประหยัดเงิน โดยผู้บริโภคสามารถประหยัดเงินได้จากการลดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็น เช่น การเดินทาง การท่องเที่ยว และรับประทานอาหารนอกบ้าน

พบกับ "โคชหนุ่ม" และ "กาย สวิตต์" ได้ใน "เงินทองของจริง" ทุกวันจันทร์-ศุกร์ เวลา 9.05-9.15 น. ทางช่อง 7HD กด 35 และช่องทางออนไลน์ TERO Digital