เมื่อทารกมีการเจริญเติบโต ความต้องการทางโภชนาการก็ย่อมเพิ่มมากขึ้นตามไปด้วย ซึ่งในช่วง 1-2 ขวบ อาหารในแต่ละมื้อจะถูกนำไปใช้ในการเสริมสร้างสมองมากถึงร้อยละ 75 ถือว่าเป็นวัยที่สมอง และร่างกายมีอัตราการเจริญเติบโตมากที่สุด อาหาร และโภชนาการจึงมีความสำคัญ โดยในช่วงระยะเริ่มต้น นมแม่ถือว่าเป็นอาหารที่สำคัญที่สุดของทารก เพราะมีโภชนาการที่สูงเพียงพอต่อการเจริญเติบโต แต่เมื่อโตขึ้นนมแม่เพียงอย่างเดียวไม่เพียงพอต่อการเจริญเติบโต ทารกจึงต้องได้รับสารอาหาร และพลังงานจากแหล่งอาหารอื่น ๆ ด้วย
ลูกน้อยกี่ขวบถึงเริ่มทานอาหารได้ ?
เมื่ออายุครบ 6 เดือน เด็กจะเจริญเติบโตและพัฒนาร่างกายอย่างรวดเร็วและต้องการพลังงานและสารอาหารมากกว่าแค่นมแม่เพียงอย่างเดียวจะให้ได้ ตอนนี้เด็กต้องเริ่มรับประทานอาหารแข็งนอกเหนือจากนมแม่เพื่อให้เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย เด็กจะเริ่มแสดงความสนใจอาหาร และอ้าปากเมื่อถูกป้อนด้วยช้อน ส่วนกลไกของร่างกาย เด็กจะสามารถขยับอาหารจากบริเวณด้านหน้าไปด้านหลังปากเมื่อเคี้ยว ดังนั้นการจัดตาราง อาหาร ทารก 6 เดือนจึงอาจเริ่มจากการเตรียมอาหารบดที่ทำจากส่วนผสมอย่างเดียว เช่น แครอท มันฝรั่ง กล้วย อะโวคาโด มันเทศ หรือข้าวโอ๊ต เป็นต้น เพื่อส่งเสริมพัฒนาการด้านการทานอาหารก้าวแรกให้กับลูก
ทั้งนี้ไม่ควรเริ่มอาหารเสริมเร็วเกินไปก่อนอายุ 6 เดือน เพราะจะทำให้ลูกดูดนมแม่ได้น้อยลง รวมทั้งมีโอกาสเสี่ยงต่อการเป็นโรคภูมิแพ้ และในบางครั้งถ้าอาหารที่ให้นั้นเตรียมไม่สะอาด ก็จะทำให้ทารกเกิดการติดเชื้อท้องเสียลำไส้อักเสบได้ และไม่ควรเริ่มอาหารเสริมช้าเกินไป เพราะจะทำให้ลูกได้รับสารอาหารไม่พอเพียงและในบางรายอาจจะไม่ยอมรับอาหารเสริม เพราะคุ้นเคยแต่การดูดนมเท่านั้น ทำให้เด็กมีปัญหาทุพโภชนาการในภายหลัง ซึ่งถ้าทารกได้รับแต่นมแม่เพียงอย่างเดียวจนถึงอายุประมาณ 9 เดือน ถึง 1 ปี อาจเริ่มมีปัญหาโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กร่วมกับการได้รับโปรตีนและแคลอรี่ไม่เพียงพอ ทำให้เด็กมีน้ำหนักตัวอยู่ในเกณฑ์ต่ำและซีดได้ แต่ถึงจะเริ่มอาหารเสริมแล้ว ก็อย่าลืมให้ลูกกินนมในปริมาณที่เพียงพอด้วย เพราะน้ำนมแม่เป็นอาหารหลักที่สำคัญที่สุดของลูกน้อยขวบปีแรก
แนะนำเมนูอาหารสำหรับลูกน้อยวัย 6-12 เดือน
1. ซุปครีมแครอท (เหมาะกับเด็กวัย 6-7 เดือน)
ส่วนผสม
- แครอท 1/3 หัว
- น้ำนมแม่ หรือ น้ำนมผง เด็ก แรก เกิดที่ลูกทานประจำ
วิธีทำ
1. ปอกเปลือกแครอท และซอยเป็นแว่นบาง ๆ
2. ต้มน้ำให้เดือด ใส่แครอทลงไปต้มประมาณ 12-15 นาที หรือจนเนื้อแครอทนิ่ม กดแล้วเละ
3. นำแครอทมาบดให้ละเอียดด้วยกระชอนตาถี่ 1-2 ครั้ง เติมน้ำต้มลงไปเล็กน้อย ผสมให้เป็นเนื้อเดียวกัน
4. ผสมน้ำนมแม่หรือน้ำนมผง เด็ก แรก เกิดที่ลูกทานประจำลงไป และจัดเสิร์ฟ
2. ซุปฟักทองไข่แดง (เหมาะกับเด็กวัย 6-7 เดือน)
ส่วนผสม
- ใบตำลึงหั่นละเอียด 2 ช้อนกินข้าว
- ฟักทองหั่นชิ้นเล็ก 4 ช้อนกินข้าว
- แป้งสาลี 1 ช้อนกินข้าว
- ไข่แดงไข่ไก่ 1 ฟอง
- น้ำซุปกระดูกหมู หรือ ไก่ 10 ช้อนกินข้าว
วิธีทำ
1. ต้มน้ำซุปให้เดือดใส่ฟักทอง และใบตำลึงลงไป พอสุกแล้วตักขึ้นมา ใช้ช้อนบดให้ละเอียด
2. ใส่ไข่แดง แป้งสาลี และน้ำซุปลงไป คนให้เข้ากัน
3. ตั้งไฟอ่อนค่อย ๆ คนอย่าให้ติดหม้อ พอสุกแล้วยกลง หากข้นเกินไปให้ใส่น้ำซุปเพิ่ม
3. โจ๊กตับบดน้ำซุปผัก (เหมาะกับเด็กวัย 6-7 เดือน)
ส่วนผสม
- ข้าวสวยหุงนิ่ม 4 ช้อนกินข้าว
- ใบตำลึง 2 ช้อนกินข้าว
- ใบผักบุ้งจีน 2 ช้อนกินข้าว
- ฟักทอง 1 ช้อนกินข้าว
- มะเขือเทศ 1 ช้อนกินข้าว
- ตับไก่ 1/2 ช้อนกินข้าว
- น้ำซุปกระดูกหมู หรือ ไก่ 10 ช้อนกินข้าว
วิธีทำ
1. ล้างผักให้สะอาด แล้วนำมาหั่นเป็นชิ้นเล็ก ๆ
2. ต้มตับไก่กับน้ำซุปให้สุก จากนั้นตักขึ้นมา แล้วใช้ช้อนบดให้ละเอียด
3. ใส่ผักที่หั่นไว้ลงไปต้มให้กับน้ำซุป เคี่ยวให้สุก แล้วรินเอาแต่น้ำ
4. บดข้าวให้ละเอียด ใส่ตับไก่บด ใส่น้ำซุปผัก คนให้เข้ากัน หากข้นเกินให้เติมน้ำซุป
4. ซุปถั่วเขียวใส่ไข่แดง (เหมาะกับเด็กวัย 6-7 เดือน)
ส่วนผสม
- ถั่วเขียวเลาะเปลือกต้มสุกนิ่ม 4 ช้อนกินข้าว
- ไข่แดงไข่ไก่ 1 ฟอง
- แป้งสาลี 1 ช้อนกินข้าว
- น้ำซุปกระดูกหมู หรือ ไก่ 10 ช้อนกินข้าว
วิธีทำ
- บดถั่วเขียวให้ละเอียด ใส่ไข่แดง แป้งสาลี และน้ำซุปคนให้เข้ากัน
- ยกขึ้นตั้งไฟอ่อน ๆ คอยคนไม่ให้ติดก้นหม้อ
- พอสุกดีแล้วให้ยกลง หากข้นเกินไปให้ใส่น้ำซุปเพิ่ม
5. ขนมปังบดตับไก่ (เหมาะกับเด็กวัย 6-7 เดือน)
ส่วนผสม
- ขนมปัง 1 แผ่น
- เนื้อมะเขือเทศต้มสุก 1 ช้อนกินข้าว
- ตับไก่ต้มสุก 1/2 ช้อนกินข้าว
- น้ำซุปกระดูกหมู หรือ ไก่ 8 ช้อนกินข้าว
วิธีทำ
1. บดตับไก่ และมะเขือเทศให้ละเอียด
2. ขนมปังตัดขอบออกแล้วฉีกเป็นชิ้นเล็ก ๆ ใส่ลงไป ยีให้เข้ากัน
3. เติมน้ำซุปคนให้เข้ากัน
6. ต้มมะกะโรนี (เหมาะกับเด็กวัย 6-7 เดือน)
ส่วนผสม
- มักกะโรนีต้มสุกนิ่ม 6 ช้อนกินข้าว
- เนื้อไก่ต้มสุกฉีกฝอย 2 ช้อนกินข้าว
- ถั่วแขกซอยบางๆ 2 ช้อนกินข้าว
- ฟักทองหั่นชิ้นเล็กๆ 2 ช้อนกินข้าว
- ซีอิ๊วขาว 1/2 ช้อนกินข้าว
- น้ำซุปกระดูกหมู หรือ ไก่ 10 ช้อนกินข้าว
วิธีทำ
1. ตั้งน้ำซุปให้เดือดใส่ฟักทอง ถั่วแขก และซีอิ๊วขาวลงไปต้มให้สุก
2. ตักมะกะโรนีใส่ชาม โรยไก่ฉีกฝอยลงไป
3. ตักน้ำซุปใส่ชาม
7. ข้าวบดซุปไก่ใส่มะเขือเทศ (เหมาะกับเด็กวัย 6-7 เดือน)
ส่วนผสม
- เนื้อไก่สับละเอียด 2 ช้อนกินข้าว
- มะเขือเทศหั่นชิ้นเล็กๆ 2 ช้อนกินข้าว
- มันฝรั่งหั่นชิ้นเล็กๆ 1/2 ช้อนกินข้าว
- หอมหัวใหญ่หั่นชิ้นเล็กๆ 1/2 ช้อนกินข้าว
- น้ำซุปกระดูกหมู หรือ ไก่ 10 ช้อนกินข้าว
- ข้าวสวยหุงนิ่ม 6 ช้อนกินข้าว
- เกลือป่นเล็กน้อย
วิธีทำ
1. ต้มเนื้อไก่กับน้ำซุปให้สุก
2. ใส่มันฝรั่ง มะเขือเทศ หอมหัวใหญ่ และเกลือป่นต้มต่อไปเรื่อย ๆ พอสุกให้ยกลง
3. บดข้าวให้ละเอียด ตักซุปไก่ใส่ลงไป แล้วยกเสิร์ฟ
8. ข้าวแกงจืดแตงกวายัดไส้ (เหมาะกับเด็กวัย 8-9 เดือน)
ส่วนผสม
- แตงกวา 3 ผล
- เนื้อหมูสับ 2 ช้อนกินข้าว
- ซีอิ๊วขาว 1/2 ช้อนกินข้าว
- แครอทหั่นชิ้นเล็กๆ 1 ช้อนกินข้าว
- น้ำซุปกระดูกหมู หรือ ไก่ 12 ช้อนกินข้าว
- กระเทียมเจียว 1/4 ช้อนกินข้าว
- ข้าวสวยหุงนิ่ม 5 ช้อนกินข้าว
วิธีทำ
1. แตงกวาฝาน หั่นเอาขั้วออก แล้วแบ่งตามขวางออกเป็น 2 ท่อน จากนั้นคว้านไส้ออก
2. คลุกเนื้อหมูกับซีอิ๊วขาวให้ทั่ว ยัดไส้แตงกวาที่คว้านไว้ให้เต็ม ใส่ลงในหม้อน้ำซุป
3. ต้มน้ำสุกใส่แครอทหั่น พอสุกแล้วยกลง ใส่กระเทียมเจียวลงไปกับข้าว
9. ข้าวไข่กวนนมสด (เหมาะกับเด็กวัย 8-9 เดือน)
ส่วนผสม
- ไข่ไก่ 1 ฟอง
- ถั่วฟักยาวหั่นฝอย 1/2 ช้อนกินข้าว
- มะเขือเทศสับ 1/2 ช้อนกินข้าว
- นมสด 2 ช้อนกินข้าว
- น้ำมันพืช 1/2 ช้อนกินข้าว
- ข้าวสวยหุงนิ่ม ๆ 5 ช้อนกินข้าว
- เกลือเล็กน้อย
วิธีทำ
1. ตีไข่ให้เข้ากันแล้วใส่นม ใส่ถั่วฝักยาวหั่นฝอย มะเขือเทศสับ และเกลือ คนให้เข้ากัน
2. ทาน้ำมันที่กะทะให้ทั่ว ตั้งไฟพอร้อน แล้วใส่ไข่ลงไป ใช้พายคนเบา ๆ หรี่ไฟอ่อน
3. กวนไข่ให้สุกจนทั่ว จากนั้นตักขึ้นกินกับข้าวนุ่มๆ
10. ข้าวอบหมูมะเขือเทศ (เหมาะกับเด็กวัย 10-12 เดือน)
ส่วนผสม
- ข้าวสวยหุงนิ่ม 5 ช้อนกินข้าว
- เนื้อหมูสับ 2 ช้อนกินข้าว
- มะเขือเทศสับ 2 ช้อนกินข้าว
- ถั่วฝักยาวซอยหยาบ ๆ 1 ช้อนกินข้าว
- หอมใหญ่ซอย 1/2 ช้อนกินข้าว
- ซีอิ๊วขาว 1 ช้อนกินข้าว
- น้ำมันพืช 1 ช้อนกินข้าว
- น้ำซุป 5 ช้อนกินข้าว
วิธีทำ
1. ผัดหอมใหญ่กับน้ำมันพืชให้หอม ใส่หมูสับ ถั่วฝักยาวผัดให้สุกนิ่ม
2. ใส่ข้าว มะเขือเทศ ซีอิ๊วขาว ผัดให้เข้ากัน
3. พอสุกให้หรี่ไฟลง เติมน้ำซุป ปิดฝาทิ้งไว้ประมาณ 3 นาที ตักใส่จาน ตกแต่งด้วยผักกาดหอม
ที่มา
https://th.theasianparent.com/baby-food-4-to-12-months-270819
https://www.punnita.com/blog/อาหารที่เหมาะสมสำหรับท-2/